Phần 1: Những bản phối tri thức
Phần 2: Những "va chạm" từ thực tiễn với AI
Phần 3: Học và hành như thế nào trong kỷ nguyên có AI
Phần 4: Phần kết
Bài này, người viết không bàn luận chuyên sâu về công nghệ của trí thông minh nhân tạo (Artificial Intelligence - AI) mà chỉ đề cập đến nhận thức, những điểm nổi bật về AI theo quan điểm cá nhân và cổ vũ cho việc học và hành với AI. Khi đối diện với sự thay đổi của thời đại với thông minh nhân tạo, người viết hy vọng có thể giúp ích cho người có cơ duyên đọc bài viết này.
PHẦN 1: NHỮNG BẢN PHỐI TRI THỨC
AI có thể làm thay con người trong nhiều tác vụ, và có nhiều thể loại AI khác nhau. Có nhiều công việc mà AI giúp cho con người, giờ đây con người không cần phải tốn nhiều thời gian và công sức để học như trước đây mới hiểu và làm được. Về mặt thông tin và kiến thức, AI cung cấp kết quả tức thì khi con người cần đến. Cách đây 5 năm, nếu chỉ là nằm mơ thôi thì vài tỷ người vẫn không thể tưởng tượng rằng, viễn cảnh với AI thật kỳ diệu lại đến nhanh như thế. Trong làn sóng của AI ngày càng dâng cao và lan tỏa, mỗi cá nhân, đội nhóm và tổ chức cần đổi mới tư duy và cách học và hành như thế nào để tồn tại và phát triển.
Thời kỳ đầu của công nghệ máy tính, con người đã chuyển những tri thức cơ bản của nhân loại vào những hệ điều hành và kho lưu trữ. Sự chuyển tải một cách đơn thuần, thuần khiết, ví dụ những tri thức về khoa học cơ bản hay các hàm tính toán trong bảng tính excel, các phần mềm đồ họa, tự điển …. Khi internet ra đời, một thời gian sau thì xuất hiện các công cụ tìm kiếm, ví dụ Google Search, và các trang tổng hợp, ví dụ trang bách khoa toàn thư, Wikipedia, mang đến cho chúng ta nhiều kết quả, những quan điểm trong các bối cảnh khác nhau, cho thấy sự đa dạng trong nhiều không gian và thời gian để chúng ta có thể lựa chọn tùy theo mục đích tìm kiếm của mình.
Khi thông minh nhân tạo ra đời, bằng cách gom hết những thứ đang có vào trong kho dữ liệu, phối lại với nhau bằng các thuật toán trong các thể lập trình ảo diệu. Qua cỗ máy AI, các dữ liệu được trình bày lại một cách khúc chiết và mang tính logic cao. Thật vậy, những bản phối tri thức có sự hấp dẫn hơn những phương thức trước đó. Thế giới với AI rất đa dạng, nhiều thể loại, từ hình ảnh, bài viết, video, truyện tranh, trò chuyện, đồ họa, hội họa, âm nhạc, thơ văn, lập kế hoạch và lên các kịch bản về truyền thông tiếp thị, kinh doanh và các mô hình dự báo, mô phỏng sản phẩm, chương trình và lập trình. AI được tích hợp vào máy móc, người máy, nhà máy, trong các tiện ích . . . AI thâm nhập vào hầu như tất cả các ngóc ngách trong đời sống con người.
Tùy theo lập trình và các thuật toán trong từng nền tảng mà các phối bản có thể giống nhau và khác nhau. Chất lượng sản phẩm của từng nền tảng AI phản ánh khả năng về nguồn lực và năng lực phối tri thức của mỗi nền tảng. Một điều nữa là, phụ thuộc vào mục tiêu, mối tương quan lợi ích của các chủ thể của nền tảng về phương diện khoa học, cộng đồng, kinh tế, y tế, an ninh, chính trị, xã hội, tâm linh. Sẽ có vô vàn sản phẩm mà sự phối dựa trên và bị chi phối bởi các yếu tố đó. Vậy nên AI không phải luôn luôn là thuần khiết và vô tư.
Ngày 30.03.2025
Phùng Thắm (Rose Phung)
Phần 2: Những "va chạm" từ thực tiễn với AI.
Mời Anh, Chị, Em đón đọc